اولین یاطری شناخته شده در جهان

تاکنون درباره باتری ها زیاد خوانده اید و باتری های مختلفی را از نزدیک دیده اید.در این مطلب با هم به سراغ یکی از عجیب ترین آثار باستانی ایران و جهان می‌رویم. پیل پارتی، باتری قدیمی که یکی از شناخته شده ترین و قابل توجه ترین آثار باستانی دنیاست. پیل پارتی یا باتری اشکانی که قدمتی 2000 ساله دارد، در واقع مجموعه ای از سه بخش کوزه سفالی، لوله ای فلزی و یک میله آهنی است. اگر کوزه سفالی را برشی عرضی بزنیم، دو بخش درون کوزه به چشم می‌خورد. بخش اولی لایه ای از جنس قیر و آسفالت است و بخش دوم نیز لایه ای مسین است که در وسط کوزه قرار می‌گیرد. در وسط این لوله مسی نیز لوله ای آهنی قرار دارد که انتهای آن از کوزه بیرون می‌ماند. همان طور که می‌بیند، بر خلاف انتظار با مجموعه پیچیده و مهندسی شده ای طرفید که دست کمی از یک باتری ندارد. البته که این تنها ظاهر پیچیده و مدرن کوزه نیست که باعث می‌شود آن را قدیمی ترین باتری جهان بدانند، بلکه کارکرد این مجموعه باستانی نیز همانند باتری بوده است. برای این کار کافی است درون کوزه را با مایع هایی مانند سرکه، آبلیمو، آب انگور و در واقع هرگونه محلول الکترولیت پر کرد، سپس خواهیم دید که این باتری اشکانی قابلیت تولید جریانی را خواهد داشت

با این وجود درباره آن که چنین باتری به چه کار مردمان باستان می‌آمده و از آن دقیقا چه استفاده ای می‌کردند، اطلاع بیش تری در دست نیست. پروفسور مارجری سنچال، استاد تاریخ علم و صنعت در دانشگاه اسمیت آمریکا در این باره می‌گوید: گمان نمی‌کنم کسی بتواند قاطعانه بگوید این باتری ها برای چه مورد استفاده بوده اند، اما مسلم است که این مجموعه کوزه و لوله های فلزی همان کار باتری را انجام می‌دهد و احتمال دارد که مردم باستان از انرژی آن استفاده می‌کرده اند. باتری اشکانی در نزدیکی شهر بغداد و در منطقه خوجوت رابه کشف شده است، به همین جهت است که در دنیا با نام باتری بغدادی نیز شناخته می‌شود. البته خوب است بدانید که در زمان امپراتوری بزرگ اشکانی، عراق و شهر بغداد جزء کشور پهناور ایران محسوب می‌شدند و سبک ساخت کوزه مورد استفاده در این باتری نیز ساسانی است. بنابراین با یک باتری کاملا ایرانی رو به رو هستید. البته بین باستان شناسان درباره این که این کوزه دقیقا متعلق به چه دوره ای است، اختلاف بوده، اما اغلب معتقدند که متعلق به دوره اشکانیان و حدود 2200 تا 1800 سال پیش است. از محل کنونی این باتری باستانی اطلاع دقیقی در دست نیست، اما احتمالا باتری اشکانی در موزه ملی عراق نگهداری می‌شود.